Verbrechen in Kumowa Dolina

Kumowa Dolina - Denkmal

Verbrechen in Kumowa Dolina - ein Verbrechen, begangen im Wald bei Chełm auf dem Weg nach Krasnystaw im Rahmen der AB-Aktion am 3. und 4. Juli 1940. Die Gestapobeamten erschossen mindestens 115 Personen, die in den Bezirken Chełm, Krasnystaw und Zamość festgenommen wurden. Unter den Opfern befanden sich vor allem Politiker, lokale Aktivisten, Landbesitzer, Lehrer und andere Vertreter der lokalen Intelligenz aus Chełm und Krasnystaw. Die deutschen Kolonisten aus Kamien - Lindner wurden verdächtigt, Menschen aus Chełm zu erwischen.  Am 5. Juni 1940 hat die Gestapo Vertreter der lokalen Intelligenz in Schulgebäude gelockt. Dort wurden sie verhaftet und ins Gefängnis gebracht, wo sie gefoltert wurden. Die Festnahmen wurden von Oberscharführer-SS Hugo Raschendorfer, Sudetendeutscher, vorgenommen. Nach einem Aufenthalt von 1-2 Tagen im Krasnystaw-Gefängnis wurden sie mit dem Auto zum Gefängnis in Chełm gebracht. Sie wurden etwa einen Monat lang dort gehalten. Die Festgenommenen wurden rigoros isoliert, von ihren Familien wurden keine Pakete angenommen und falsche Informationen darüber gegeben, wo sie waren. Am 3. und 4. Juli 1940 (nach einer anderen Version in der Nacht) wurden die Gruppen aus Krasnystaw und Chełm mit drei Autos in den Góra-Wald hinter Kumowa Dolina bei Chełm transportiert. Die Verhafteten wurden in ein kleines Tal transportiert und dann hingerichtet. Die Leichen der Opfer wurden in die Gruben des ausgewählten Sandes geworfen und vergraben. Nach den Berichten der Anwohner waren die Opfer nur teilweise vergraben. Die Deutschen kehrten zum Ort der Hinrichtung zurück, gossen Benzin aus und zündeten es an. Opfer, die verletzt und noch am Leben waren, wurden lebendig verbrannt oder erdrosselt. Es gibt auch Informationen, dass die Deutschen 1943 die Leichen der Opfer herausholten und sie dann im Borek-Wald verbrannten.

Dann führten die Deutschen hier von 1943 bis 1944 erneut Hinrichtungen durch.

Die Exekutionen wurden durchgeführt: 10.06.1940, 4.07.1940, 17.05.1944, 14-15.07.1944.

Am 10 VI 1940 die Deutschen erschossen etwa ein Dutzend Gefangene. Er starb unter anderem Józef Czechowski, Förster. Am Juni 1940 die Nazis erschossen 13 von 20 Polen im Dorf Wierzbica verhaftet. Am 14-15. Juli 1944 während der Liquidierung der Haftanstalt in Chełm erschossen die Nazis mehrere Dutzend Gefangene

Zbrodnia w Kumowej Dolinie – zbrodnia niemiecka popełniona w lesie koło Chełma przy trasie na Krasnystaw w ramach Akcji AB w dniach 3 i 4 lipca 1940. Funkcjonariusze gestapo rozstrzelali co najmniej 115 osób aresztowanych w powiatach chełmskim, krasnostawskim i zamojskim. Wśród ofiar znaleźli się głównie politycy (np. poseł Wincenty Kociuba), działacze samorządowi, ziemianie, nauczyciele oraz inni przedstawiciele lokalnej inteligencji z Chełma i Krasnegostawu. O wytypowanie osób pochodzących z Chełma posądzano niemieckich kolonistów z Kamienia – Lindnerów. Osoby aresztowane w Krasnymstawie zatrzymano w dniu 5 czerwca 1940. Gestapo podstępem zwabiło przedstawicieli miejscowej inteligencji do budynku gimnazjum. Tam zostali oni aresztowani i przewiezieni do więzienia, gdzie poddawano ich torturom. Aresztowań dokonał Oberscharführer-SS Hugo Raschendorfer, Niemiec sudecki. Po 1-2 dniowym pobycie w krasnostawskim więzieniu zostali przewiezieni samochodami do więzienia w Chełmie. Trzymano ich tam około miesiąca. Aresztowani byli rygorystycznie izolowani, nie przyjmowano paczek od rodzin i udzielano fałszywych informacji co do ich miejsca pobytu. 3 i 4 lipca 1940 (według innej wersji w nocy) grupę krasnostawską i chełmską przewieziono trzema samochodami krytymi plandeką do lasu Góry za Kumową Doliną k. Chełma. Aresztowanych przewieziono do małej dolinki, a następnie rozstrzelano. Zwłoki ofiar wrzucone zostały do dołów po wybranym piachu i zasypane. Zgodnie z relacjami okolicznych mieszkańców, ofiary przysypano tylko częściowo. Niemcy wrócili na miejsce kaźni, wylali do dołu benzynę i podpalili. Ofiary, które były ranne i jeszcze żyły, spalono żywcem lub zaduszono. Istnieje również informacja mówiąca, że Niemcy wydobyli zwłoki ofiar w 1943 roku i następnie spalili je w lesie Borek. Potem Niemcy dokonywali tu ponownie egzekucji w latach 1943–1944. 

Egzekucje dokonywano: 10.06.1940r, 3-4.07.1940, 17.05.1944, 14-15.07.1944. 10 VI 1940 Niemcy rozstrzelali kilkunastu więźniów. Zginął m. in. Józef Czechowski, leśnik. W czerwcu 1940 Niemcy rozstrzelali 13 Polaków, spośród ok. 20 aresztowanych we wsi Wierzbica. 14-15 VII 1944 Niemcy rozstrzelali kilkudziesięciu więźniów podczas likwidacji aresztu w Chełmie.